Koronavirusun yeni ştammı qeydə alınıb

     Birləşmiş Krallıqda Stratus adlanan koronavirusun yeni variantının aktiv şəkildə yayılması qeydə alınıb. Bu ştammın 2 alt versiyası var - XFG və XFG.3, və artıq XFG.3 ölkədə qeydə alınmış bütün halların təxminən 30%-ni təşkil edir. Stratus variantının xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, bəzi yoluxmuş şəxslərdə unikal simptom olaraq xırıltılı səs müşahidə olunur. Bu xüsusiyyət artıq bəzi mütəxəssislər tərəfindən qeyd edilib, lakin əksər mütəxəssislər ciddi narahatlıq ifadə etmirlər. Həkimlər qeyd edirlər ki, virus mutasiyaları adi haldır. UKHSA-nın epidemioloqu Alex Allen bunu belə izah edir: “Virusların zamanla dəyişməsi tamamilə normaldır. Biz Birləşmiş Krallıqda Covid-19-un bütün variantlarını diqqətlə izləməyə davam edirik”. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) XFG variantını nəzarətdə olan variant kimi təsnif edir. Qiymətləndirmələrə görə, bu variantın qlobal səviyyədə sağlamlıq üçün riski aşağı olaraq qalır.

     Son məlumatlara görə, XFG SARS-CoV-2-nin mövcud variantları arasında ən sürətli yayılma tempini göstərir və bu, hətta bir müddət öncə ortaya çıxmış Nimbus (NB.1.8.1) ştammını da geridə qoyur. Eyni zamanda, ÜST bu variantla əlaqəli artmış ölüm halları və ya xəstəliyin daha ağır gedişi barədə heç bir göstərici qeydə almamışdır. Stratus bəzi spesifik əlamətlərlə, xüsusilə xırıltılı səslə əlaqələndirilsə də, hələlik XFG və ya XFG.3-ün xəstəliyin daha ağır formasına səbəb olduğuna dair sübut yoxdur. ÜST qeyd edir: “XFG-nin ən geniş yayıldığı region - Cənub-Şərqi Asiyada yoluxma və hospitalizasiya hallarında artım müşahidə olunur. Lakin xəstəliyin ağırlıq dərəcəsi, hazırda dövriyyədə olan digər variantlarla müqayisədə daha yüksək deyil. Mövcud məlumatlara əsaslanaraq, XFG və ya XFG.3 variantlarının xəstəliyin ağır formalarına səbəb olduğuna və ya peyvəndlərin təsirini itirdiyinə dair heç bir əsasımız yoxdur”.

     ÜST XFG-ni sağlamlıq üçün aşağı riskli variantlar kateqoriyasına daxil edir. Sürətli yayılmasına baxmayaraq, bu variant xəstəlik və ya peyvənddən sonra formalaşmış immun müdafiədən yayınma qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə göstərmir. Bununla belə, qəti nəticələr üçün əlavə laboratoriya araşdırmalarına ehtiyac var. ÜST bildirir ki, Covid-19-a qarşı mövcud peyvəndlərin Nimbus (NB.1.8.1) variantına qarşı da təsirli qalacağı ehtimal olunur, xüsusilə simptomatik və ağır xəstəlik formalarına qarşı qorunmada. Mutasiyalar nəticəsində effektivliyin azalması riski aşağı qiymətləndirilir, lakin araşdırmalar davam edir. Bəzi tibb mütəxəssisləri, xüsusilə Hannah London klinikasından doktor Kaywaan Khan qeyd edir ki, Stratus variantında sünbül zülalında (spike protein) müəyyən mutasiyalar ola bilər. Bu mutasiyalar ona əvvəlki yoluxmalardan və ya peyvənddən sonra yaranmış anticisimlərdən qismən yayınmağa kömək edə bilər.

Bənzər xəbərlər

Elm & Texnologiya

Kainat artıq 7 milyard il sonra sıxılmağa başlaya bilər

Yeni tədqiqat, alimləri uzun müddətdir düşündürən bir suala cavab tapmış kimi görünür. Astronomik məlumatlar kainatın sonunun necə olacağını və bunun nə zaman baş verəcəyini göstərib.

Elm & Texnologiya

Süd Yolunun mərkəzində yeni növ ulduzlar yerləşə bilərlər

Astrofiziklər hesab edirlər ki, qalaktikamızın mərkəzində gizlənən qaranlıq cırtdan ulduzlar kainatın ən sirli hadisələrindən biri olan qaranlıq materiyanın sirrini açmağa kömək edə bilər.

Elm & Texnologiya

Qlobal CO2 emissiyası rekord həddə çatıb

Enerji İnstitutu (EI) “2025-ci ildə Dünya Enerjisi üzrə Statistik Baxış” adlı yeni hesabatını dərc edib. Bu hesabat daha əvvəl 70 ildən artıq müddət ərzində BP şirkəti tərəfindən nəşr olunurdu. Araşdırma göstərib ki, bərpa olunan enerji mənbələrinə qoyulan böyük investisiyalara və müxtəlif səviyyələrdə sıfır emissiyaya doğru irəliləmək üçün verilmiş çoxsaylı vədlərə baxmayaraq, emissiyaların artım tendensiyası davam edir.

Elm & Texnologiya

James Webb iki qalaktika topasının toqquşmasını çəkib

NASA-nın James Webb kosmik teleskopu Yerə “Güllə” (Bullet Cluster) adlanan qalaktikalar topasının təsirli bir fotosunu göndərib. Bu topa iki ayrı qalaktika qrupunun toqquşmasından ibarətdir.

Elm & Texnologiya

Günəş sistemindəki üçüncü ulduzlararası obyekt kometa imiş

Alimlər dəqiq müəyyən ediblər ki, keçən həftə Günəş sistemində müşahidə olunmuş üçüncü ulduzlararası obyekt (3I/ATLAS) əslində kometadır.