Potensial yadplanetli sivilizasiyalar Yer kürəsindən 33 000 işıq ili məsafəsində yerləşə bilərlər

     Yeni bir araşdırmaya görə, Yer sivilizasiyası ilə başqa bir texnoloji sivilizasiyanın qalaktikamızda eyni anda mövcud olma ehtimalı son dərəcə azdır. Hesablamalar göstərir ki, əgər yadplanetli sivilizasiyalar mövcuddursa, onlar çox güman ki, nəhəng məsafələrdə yerləşir və insanlıqdan 100 minlərlə il daha qədimdirlər. Yadplanetli sivilizasiyaların mövcudluğu məsələsi avstriyalı alimlərin son araşdırması fonunda yeni bir məna kəsb edib. Mütəxəssislər belə qənaətə gəliblər ki, hətta texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş cəmiyyətlər qalaktikamızda mövcud olsa belə, onların insan sivilizasiyası ilə eyni zamanda yaşamaq şansı son dərəcə azdır. Avstriyalı alimlər texnoloji sivilizasiyanın yaranması üçün tələb olunan şərtləri modelləşdiriblər.

     Əsas amillər planetin atmosferinin tərkibi və geoloji aktivlik olub. Həyatın davam etməsi üçün karbon qazının sərt balansı tələb olunur: çox az olduqda fotosintez dayanır, çox olduqda isə idarəolunmaz parnik effekti başlayır. Plitələrin tektonikası karbon-silikat dövrü vasitəsilə CO2 səviyyəsini tənzimləyərək mühüm rol oynayır. Lakin hətta ideal şəraitdə belə, 200 milyon - 1 milyard il ərzində karbon qazı tamamilə süxurlarda bağlanır və bu, fotosintezi mümkünsüz edir. Digər kritik parametr oksigen səviyyəsi olub - ən azı 18%. Bu cür konsentrasiya təkcə mürəkkəb orqanizmlər üçün deyil, həm də texnologiya və metallurgiyanın inkişafı üçün vacib olan alovun yaranması üçün tələb olunur.

     Hesablamalar göstərib ki, hətta 10% CO2 tərkibli planetdə belə texnoloji sivilizasiyanın yaranması üçün ən azı 280 000 il lazımdır. Bununla yanaşı, qalaktikada eyni vaxtda on texnoloji növün mövcud ola bilməsi üçün belə bir sivilizasiyanın orta ömür müddəti 10 milyon ildən çox olmalıdır. Bu məlumatlar nəhəng zaman məsafəsinə işarə edir. Aşkarlanacaq hər hansı bir sivilizasiya demək olar ki, mütləq insanlıqdan xeyli qədim və daha inkişaf etmiş olacaq. Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, ən yaxın ağıl sahibi qonşular təxminən 33 000 işıq ili məsafədə - Süd Yolunun qarşı tərəfində yerləşirlər. Alimlər vurğulayırlar ki, yadplanetli ağıllı həyat axtarışlarının mənfi nəticəsi onların nəzəriyyəsini təsdiqləyəcək, siqnalların aşkarlanması isə ən böyük elmi kəşfə çevriləcək.

Bənzər xəbərlər

Elm & Texnologiya

Alimlər qara dəliyin partlayışını proqnozlaşdırırlar

Massaçusets Texnologiya Universitetinin fizikləri hesab edirlər ki, qara dəliyin partlayışı bu və ya növbəti onillikdə baş verə bilər. Mütəxəssislər gözləyirlər ki, bu hadisə fizikada inqilab yaradacaq və kainatın tarixini yenidən yazacaq.

Elm & Texnologiya

İki qara dəliyin birləşməsi Stephen Hawking-in fərziyyəsini təsdiqləyib

Alimlər LIGO-Virgo-KAGRA birgə layihəsinin çərçivəsində tarixdəki ən güclü siqnalı aşkar etdiklərini bildiriblər. Hadisə GW250114 nömrəsini alıb və Roy Kerr ilə Stephen Hawking-in fərziyyələrini təsdiqləyib.

Elm & Texnologiya

Əldə olunmuş Mars torpaq nümunəsində qədim mikrobların həyat izləri mövcud ola bilər

NASA hesab edir ki, Perseverance aparatı tərəfindən 2024-cü ilin iyulunda toplanmış Mars torpağı nümunələrindən biri qədim mikrobların həyat izlərini daşıya bilər.

Elm & Texnologiya

Donuz böyrəklərinin insana transplantasiyası ilə bağlı klinik araşdırmalara start verilir

Alimlər ksenotransplantasiyada ilk mərhələyə nail olduqlarını bildirdilər - bir insan GMO donuz böyrəyi ilə yarım il müddətdə fəsadsız yaşayır.

Elm & Texnologiya

Donuz böyrəyini əldə etmiş pasiyent artıq yarım ildir problemsiz yaşayır

İndiyədək donuzların daxili orqanlarının canlı pasiyentlərə transplantasiyası uğurlu olub, lakin qısa müddət sonra ya orqanın təcili çıxarılması əməliyyatı tələb olunub, ya da həkimlər ölüm halını qeydə alıblar.