Çində damar üzərindən uğurla beyin çipi implantasiya edilib

     Çinin Nankay Universitetindən olan alimlər dünyada ilk dəfə olaraq qan damarları vasitəsilə implantasiya edilmiş beyin-kompüter interfeysinin (BCI) uğurlu sınağını həyata keçiriblər. Bu az invaziv prosedur insult nəticəsində 6 ay əvvəl bədəninin bir tərəfi iflic olmuş 67 yaşlı kişiyə qolunun hərəkətliliyini yenidən bərpa etməyə kömək edib. Minimal invaziv əməliyyat boyundakı vena vasitəsilə beyinin qan damarlarına içərisində son dərəcə nazik elektrodlar yerləşdirilmiş stentin daxil edilməsindən ibarət olub. Cəmi 50 mikrometr qalınlığında olan bu elektrodlar sinə nahiyəsində dərialtı yerləşdirilmiş naqilsiz qurğu ilə birləşdirilib və bu da beyin dalğalarını (EEQ siqnallarını) oxumağa və ötürməyə imkan verir.

     Komanda BCI sistemini funksional elektrik stimulyasiyası ilə birləşdirir ki, bu da real vaxtda xəstənin hərəkət fəaliyyətini dəstəkləyir və beynin neyroplastikliyini təşviq edir. Bu texnologiya sayəsində pasient heç bir əlavə fəsad - infeksiya və ya tromboz olmadan, öz istəyi ilə əşyaları tutmağı və gündəlik tapşırıqları yerinə yetirməyi öyrənib. Əvvəllər alimlər bu texnologiyanı heyvanlar üzərində uğurla tətbiq etmişdilər: 2022-ci ildə bir qoyun beyin-kompüter interfeysi sayəsində hərəkətləri idarə edə bilmiş, 2023-cü ildə isə implantasiya olunmuş elektrodlarla təchiz edilmiş bir meymun robotlaşdırılmış əl vasitəsilə müstəqil şəkildə qidalanmağı öyrənmişdi.

     Bu arada, ABŞ-da milyarderlər Bill Gates və Jeff Bezos tərəfindən dəstəklənən Synchron şirkəti insanlar üzərində 10 az invaziv əməliyyat həyata keçirib. Lakin bu şirkətin BCI texnologiyası əsasən pasientlərə rəqəmsal cihazları - sosial şəbəkələri, musiqi və Apple cihazlarında oyunları - idarə etməkdə kömək edir. Çinli alimlər isə diqqətlərini bədən hissələrinin tam hərəkət qabiliyyətinin bərpasına yönəldiblər. Texnologiyanın kütləvi tətbiqinə doğru atılmış mühüm addım Çində BCI prosedurları üçün yeni sığorta kateqoriyalarının yaradılması və regional səviyyədə qiymətqoyma üzrə rəhbər prinsiplərin təsdiqlənməsi olub. Bu addım texnologiyanın pasientlər üçün əlçatanlığını artıracaq və sahənin daha da inkişafını stimullaşdıracaq.

Mənbə: Interesting Engineering

Bənzər xəbərlər

Elm & Texnologiya

Çində robotlar arasında futbol turniri keçirilib (VİDEO)

Çinin paytaxtında unikal futbol turniri keçirilib və bu turnirdə humanoid (insanabənzər) robotlar iştirak ediblər. Hər hansı xarici müdaxilə olmadan, yalnız süni zəka tərəfindən idarə olunan robotlar çevik manevrlər edir, topu ələ keçirir və qapıya zərbələr endirirdilər.

Elm & Texnologiya

2050-ci ilə qədər süni zəka əsaslı 4 milyard robot mövcud olacaq

Yalnız NVIDIA-nın qurucusu deyil, digər texnologiya nəhəngləri də robototexnika məhsulları bazarının böyüməsinə böyük ümidlər bəsləyirlər. TrendForce-un Economic Daily News-a istinadən verdiyi məlumata görə, TSMC rəhbərliyi proqnozlaşdırır ki, 2030-cu ilə qədər süni zəka funksiyalı 1.3 milyard robot istismarda olacaq.

Elm & Texnologiya

Avropa Kosmik Agentliyi 2040-cı ilə qədər kosmosun mənimsənilməsi planını açıqlayıb

Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) “TECHNOLOGY 2040: A VISION FOR THE EUROPEAN SPACE AGENCY” adlı sənədi yayımlayıb. Bu sənəd ESA-nın ətraflı planıdır və orada 2040-cı ilə qədər Avropanın kosmosda inamla fəaliyyət göstərə bilməsi üçün artıq bu gündən inkişaf etdirilməli olan texnologiyalar təsvir olunub

Elm & Texnologiya

Samsung Exynos 2500 flaqman prosessoru təqdim olunub

Samsung şirkəti öz yeni flaqman mobil prosessorunu təqdim edib. Söhbət, Exynos 2500-dan gedir. Bu, şirkətin 3 nanometrlik texnoloji prosesi əsasında hazırlanmış ilk mobil prosessorudur.

Elm & Texnologiya

Elon Musk Starship-in uçuş sayını artırmağı hədəfləyib

Bu ayın əvvəlində SpaceX aerokosmik şirkəti nəhəng Starship raketinin doqquzuncu sınaq uçuşunu həyata keçirdi və ardıcıl üçüncü dəfə bu sınaq qəza ilə nəticələndi. Bu hadisə fonunda bir çox sual yaranır. Bəzilərinin insanları digər planetlərə aparacağına inandığı bu kosmik gəmidən nə gözləmək olar və son uğursuzluq daha dərin sənaye problemlərinin əlaməti deyilmi?